کد مطلب:33728 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:140

این نكته از گذشته مورد توجه بوده است كه جامعه ی دینی نمی تواند بدون بدعت باشد. از اینرو گاه بدعتها را بر دو نوع نیك و بد تقسیم كرده اند. كسانی معتقدند كه هر چه در زمان پیامبر (ص) یا پیشوایان دین- قولا یا فعلا- رخ نداده است و از جهتی از جهات نو است، بدعت محسوب می شود. چرا كه «بدعت» و بدیع به معنای امر نو ظهور و تازه است. از نظر اینان هر گونه بدعت، قبیح و محكوم است. برای مثال پاره ای از این گونه افراد سماع صوفیان را جایز نمی شمردند، چرا كه آن را بدعت می دانستند و می گفتند كه مگر پیامبر (ص) یا پیشوایان دین اهل سماع بوده اند؟ و یا هرگز در مجلس موسیقی حاضر شده اند؟ موافقان سماع، گرچه سماع را

[صفحه 300]

بدعت می شمردند اما آن را بدعت نیك می دانستند نه بدعت بد. احمد حنبل می گفت كه من خربزه نمی خورم، برای آنكه در هیچ روایتی ندیده ام كه پیامبر (ص) خربزه خورده باشند، یا اگر خورده اند، چگونه خورده اند تا من با آن آداب خربزه بخورم. این همان بینش است كه

كل بدعه فی النار

هر بدعتی انسان را به دوزخ خواهد كشانید.

حتی ابوبكر، پس از پیامبر (ص) قرآن را جمع آوری نمی كرد و برای این كار استدلال می نمود كه چون پیامبر (ص) خود به این كار مبادرت نكرده اند، من نیز این كار را نخواهم كرد. یعنی هر كاری كه در گذشته سابقه ای ندارد، نباید انجام شود و تمام كارهای انجام شده را نیز باید به همان شیوه ی گذشته انجام داد. قرآن تا مدتها اعراب گذاری نشده بود و مردم رفته رفته آن را غلط می خواندند. لذا گروهی به فكر افتادند كه قرآن را اعراب گذاری نمایند. اما كسانی در مقابل، این كار را بدعت می شمردند.

گاه در تعریف «بدعت» گفته شده است كه «بدعت» وارد كردن چیزی است غیر دینی در دین و دینی وانمود كردن آن.

ادخال مالیس فی الدین فی الدین بقصد انه من الدین.

البته نوآوران میگفتند كه این تعریف «بدعت بد» است و ما مدعی نیستیم این كارهای جدید جزو دین و از فرموده های پیامبر (ص) هستند، اما در عین حال معتقدیم كه كار بدی هم نیستند. لذا «بدعت» را بر دو نوع نیك و بد تقسیم نمودند.

صفحه 300.